DANSK IRANSK SELSKAB

“De iranske sprogs indoeuropæiske arv”

Foredrag ved Adam Hyllested, sprogforsker, mag.art. i indoeuropæisk og ph.d.-studerende på forskningscenteret Roots of Europe.

Onsdag d. 5. maj, kl.17-19, Nye KUA, Njalsgade 120/Karen Blixens Vej, Bygning 27, lokale 27.0.09 

Arrangør: Centralasiatisk Selskab og Dansk Iransk Selskab af 1977 www.danskiransk.dk. 

Gratis adgang. Alle er velkomne.

Hovedsproget i Iran er persisk, men de iranske sprog er meget mere end persisk og udgør med sine mere end 80 nulevende og 10-12 uddøde sprog én af de største og mest komplekse sproggrene inden for den indoeuropæiske sprogfamilie. Fra Vestkina til det centrale Tyrkiet tales iranske sprog, og tidligere i historien var deres udbredelse endnu større og nåede fra langt op i Sibirien i nord og øst til hele vejen rundt om Den Persiske Golf i syd og Spanien i vest. Derfor har mange europæiske sprog, herunder finsk og ungarsk, talrige låneord af iransk oprindelse. De iranske sprog, hvis interne underinddeling langt fra er afklaret, stammer alle fra et fælles ur-iransk sprog, der igen sammen med masser af sprog i Nordindien går tilbage til et fælles udgangspunkt, ur-indo-iransk; og længere ude er de alle beslægtet med de andre indoeuropæiske sprog, herunder dansk.
Foredraget vil fortælle om de iranske sprogs stigende betydning for de senere års udvikling inden for den historiske og sammenlignende sprogvidenskab, herunder hvordan selv meget perifere ord som navne på træer i kurdiske dialekter og det kaspiske sprog Gilaki kan have helt afgørende betydning for afklaringen af, hvor det indoeuropæiske ursprog, forfaderen til dansk og persisk, blev talt for måske ca. 6000 år siden.

Venlig hilsen

Bestyrelsen

انجمن فرهنگی ایران و دانمارک

آوریل 2010

اعضاء و دوستان عزیز انجمن فرهنگی ایران و دانمارک

بدینوسیله شما را به جلسهء سخنرانی دربارهء زبان فارسی و زبان‌های ایرانی دعوت می‌کنیم.

موضوع: روزنه‌ای به دنیای زبان‌های ایرانی، میراث هند و اروپایی زبان‌های ایرانی

سخنران Adam Hyllested پژوهشگر زبان شناس و مسئول برنامهء ’انجمن زبان مادری‘  

در رادیو دانمارک P1

تاریخ و ساعت: چهارشنبه 5 مه 2010 ساعت 5 تا 7 بعد از ظهر

نشانی: دانشگاه کپنهاگ ساختمان جدید در Njalsgade

سالن 29.0.09   ورود برای همهء علاقمندان آزاد است

زبان مردم ایران فارسی است ولی ’زبان‌های ایرانی‘ مقولهء دیگری است که شامل بیش از 80 زبان زنده و  ده دوازده  زبان مرده می‌شود. می‌توان گفت ’زبان‌های ایرانی‘ از بزرگترین و پیچیده‌ترین شاخه‌های درخت تنومند زبان‌های هند و اروپایی است. امروزه میلیون‌ها مردم جهان از غرب چین تا مرکز ترکیه به یکی از زبان‌های ایرانی صحبت می‌کنند. در سابق گسترش این زبان‌ها خیلی بیش از این بود و دامنه‌اش از شمال و شرق به سیبری و از جنوب به خلیج فارس و از غرب به اسپانیا می‌رسید. به همین جهت بسیاری از زبان‌های اروپایی از جمله فنلاندی و مجاری واژه‌های فراوانی از زبان‌های ایرانی وام گرفته‌اند.

زبان‌های ایرانی که نحوهء طبقه‌بندی آن‌ها هنوز آنطور که باید روشن نیست، جملگی از یک ’زبان کهن ابتدایی‘ به نام ’زبان ابتدایی ایرانی‘ سرچشمه می‌گیرد. این زبان‌ها به نوبهء خود همراه با بسیاری زبان‌های رایج در شمال هند ریشه در یک زبان مشترک ابتدایی دارد که آن را ’زبان ابتدایی هند و ایرانی‘ می‌نامیم. همه این زبان‌ها با دیگر زبان‌های هند و اروپایی از جمله دانمارکی هم‌ریشه و هم‌خانواده‌اند.

در این سخنرانی به اهمیت روز افزون زبان‌های ایرانی در رشته‌های تاریخ و زبان‌شناسی تطبیقی پرداخته می‌شود، از جمله این که چگونه یک واژهء دور افتادهء معمولی مثل اسم یک درخت در کردی و یا لهجهء گیلکی بحر خزر  می‌تواند ما را کمک کند که بدانیم 6000 سال پیش زبان هندواروپایی که  جد اعلای دانمارکی و فارسی است در کجاها بکار می‌رفته.‌